Wystawa starych fotografii Marzeny Smulskiej „Gwizdanów moja podróż przez życie”

Wystawa jest częścią projektu edukacyjno-społecznego „Gwizdanów moja podróż przez życie”, którego inicjatorką i autorką jest  Marzena Smulska mieszkanka Gwizdanowa, studentka Uniwersytetu Wrocławskiego. Projekt został zrealizowany przy współpracy z Wójtem Gminy Rudna, Centrum Kultury w Rudnej, Radną Małgorzatą Szczepaniak, Sołtysem Michałem Kościelniakiem oraz Radą Sołecką       z Gwizdanowa.

Realizacja projektu trwała od lutego do lipca 2017 r., a jego celem było przybliżenie historii, zachęcenie młodzieży do działań lokalnych i szacunku dla tradycji oraz osób starszych oraz budowanie więzi w społeczności lokalnej. Podsumowaniem projektu były prelekcje byłych i obecnych mieszkańców Gwizdanowa oraz wystawa starych fotografii i przedmiotów codziennego użytku    na zabytkowym dworcu kolejowym.

Prezentowane na wystawie fotografie pochodzą z prywatnych zbiorów mieszkańców Gwizdanowa, celowo pozbawione są artystycznych interwencji, tzw. obróbki. Najcenniejsze są te najstarsze, pożółkłe, przechowywane w domowych archiwach. Dokumentują one życie mieszkańców, oraz  starą zabudowę wsi. Wystawa ma spore walory poznawcze, stanowi swoistą podróż sentymentalną w czasie dla obecnych i byłych mieszkańców. Pozwala opowiedzieć historię m.in. naszych rodaków ze Wschodu, którzy obecnie zamieszkują miejscowość Gwizdanów.

Większość najstarszych mieszkańców Gwizdanowa to repatrianci z Kresów Wschodnich, którzy ponad 70 lat temu zmuszeni byli do opuszczenie swoich domów, gospodarstw i startowali w nowe życie na obcej ziemi. Wciąż żyje w nich tamto wspomnienie wielkiej, trudnej, przymusowej podróży w nieznane. Wspomnień i przeżyć jest wiele, bo też po drugiej wojnie światowej przesiedlenia były zjawiskiem na niespotykaną skalę. Polska w wyniku przesunięcia granic na zachód straciła na wschodzie ponad 200 miast. To niezliczona liczba willi, pałaców, latyfundiów, domostw odciętych przez nową wschodnią granicę. Ludzie zostawiali swoje domy, swoje ziemie na wschodzie i zajmowali domostwa poniemieckie na zachodzie. Działo się to w różnych okolicznościach.

Warto poznać te dzieje, warto i trzeba kultywować pamięć o nich. Podkreślają na przykład, że jako pierwsi zaczynali tu czy tam jakąś działalność, że w opuszczonej miejscowości otwierali piekarnię czy sklep. Te wydarzenia w nich żyją.

Wciąż jeszcze odzywają się osoby wiekowe, które trawi nostalgia. Druga grupa to 40, 50-latkowie, którzy pod wpływem swoich dziadków, babek zaczynają pytać    o przeszłość, a którzy sami są już w tym wieku, że odczuwają potrzebę powrotu      do swoich korzeni. Trzeba dać im wiedzę, której się domagają, a można to zrobić między innymi, gromadząc świadectwa tamtych czasów. I te wielkie, dotyczące całych społeczności, i te mniejsze - przeżyte przez rodziny, przez pojedynczych mieszkańców.

Dlatego ważne są takie projekty, wystawy, bo każda stara fotografia, każda opowieść wydobyta z zakamarków umysłów osób, które niedługo już odejdą razem ze swoimi wspomnieniami, jest nie do przecenienia. Zbierajmy więc te okruchy pamięci dla  młodego pokolenia póki jest czas. Opowiadajmy, jak ponad 70 lat temu startowali w nowe życie na ziemiach zachodnich. Odchodzą ostatni przedstawiciele pierwszego pokolenia Kresowian, drugie - ich dzieci, a także trzecie - wnuki, przechowują opowieści z pierwszych lat na zachodzie w rodzinnej tradycji.

Zapraszamy na wystawę starych fotografii do Biblioteki Szkoły Podstawowejw Rudnej.  Wystawa potrwa do grudnia 2017 r.